Ponieważ skład mieszanki wytwarzanej przez gaźnik elementarny zmienia się w miarę zmiany położenia przepustnicy, konieczne jest zastosowanie specjalnego urządzenia wyrównawczego (kompensacyjnego). Działanie tego urządzenia polega na utrzymywaniu stałego składu mieszanki paliwa z powietrzem, niezależnie od chwilowego położenia przepustnicy.
Wyrównywanie składu mieszanki odpowiednio do podciśnienia panującego w danej chwili w gardzieli gaźnika można uzyskać przez:
1) mechaniczne hamowanie dopływu paliwa,
2) samoczynnie zmieniającą się średnicę gardzieli gaźnika,
3) zastosowanie rozpylacza uzupełniającego,
4) powietrzne hamowanie paliwa dopływającego do głównego rozpylacza.
W miarę otwierania przepustnicy mieszanki, unosi się igła regulacyjna. Ponieważ igła regulacyjna ma zmienną średnicę (jest stożkowa), jej unoszenie zwiększa dopływ paliwa do rozpylacza. Odpowiednie dobranie stożka igły i przekroju dyszy umożliwia utrzymanie stałego składu mieszanki paliwa.
Sposób wyrównywania składu mieszanki przez mechaniczne hamowanie paliwa jest rzadko stosowany w gaźnikach samochodowych, natomiast powszechnie spotykany w gaźnikach motocyklowych.
Wyrównywanie składu mieszanki przez samoczynnie zmieniającą się średnicę gardzieli gaźnika zastosowane jest m. in. w gaźniku samochodu FSO Warszawa. Wewnątrz gaźnika gardziel zakończona jest u dołu czterema płaskimi sprężynami. Sprężyny te tworzą jakby elastyczne ścianki gardzieli. Przy małym podciśnieniu w gaźniku sprężyny są złożone proporcjonalnie do strumienia przepływającego powietrza. Zwiększone podciśnienie w gaźniku powoduje samoczynne rozchylanie sprężyn i wyrównanie składu mieszanki paliwa z powietrzem.
W takim gaźniku rozpylacz główny pracuje tak samo, jak w gaźniku elementarnym, to znaczy wzbogaca nadmiernie mieszankę przy zwiększonym ssaniu w gardzieli. Skład mieszanki jest wyrównywany przez położony wyżej rozpylacz dodatkowy. Rozpylacz dodatkowy czerpie paliwo ze studzienki. Studzienka ta jest otwarta (połączona z atmosferą), a paliwo dopływa do niej pod własnym ciężarem. Wydajność rozpylacza dodatkowego zależy tylko od różnicy poziomu paliwa w studzience i w komorze pływakowej. Przy niewielkim otwarciu przepustnicy paliwo dostarczane jest przede wszystkim przez rozpylacz dodatkowy, wskutek wyczerpania paliwa ze studzienki, wpływa samo powietrze, dzięki czemu skład mieszanki w gaźniku jest uboższy. W wyniku czego wzajemne współdziałanie obu rozpylaczy zachowuje wymagany skład mieszanki. W gaźnikach SOLEX (samochody SKODA, STAR 20) stosowane jest wyrównywanie składu mieszanki przez powietrzne hamowanie paliwa dopływającego do rozpylacza głównego. Kanalik, doprowadzający paliwo z komory pływakowej do głównego rozpylacza, połączony jest z dodatkową studzienką, zamkniętą dyszą powietrza. Przy wzmożeniu podciśnienia w gardzieli gaźnika poziom paliwa w studzience obniża się, a przez dodatkową dyszę powietrza wpływa do rozpylacza powietrze. W wyniku z rozpylacza wypływa paliwo z powietrzem, co przeciwdziała nadmiernemu wzbogaceniu mieszanki podczas wzrastania podciśnienia w gardzieli gaźnika.
W niektórych typach gaźników stosuje się jeszcze dodatkowe urządzenie zwane oszczędzaczem. Oszczędzacz nie zmniejsza chwilowego użycia paliwa, lecz zapewnia bardziej ekonomiczną pracę gaźnika. Działanie oszczędzacza polega na wzbogaceniu mieszanki przy pełnym otwarciu przepustnicy.
