Uruchomienie silnika gaźnikowego zależy nie tylko od sprawnie działającego układu zapłonowego, ale również od temperatury silnika i temperatury powietrza zassanego do wnętrza cylindrów.
Warunkiem uruchomienia silnika jest właściwy skład mieszanki palnej oraz małe opory wewnętrzne silnika. Jeżeli opory te będą zbyt duże, to ciśnienie spalin, powstających w wyniku spalenia mieszanki palnej w jednym cylindrze, obróci wał o nieco mniejszy kąt niż to jest potrzebne, aby nastąpiło zapalenie mieszanki w innym cylindrze i silnik nie zacznie pracować, mimo że przy pokręcaniu rozrusznikiem będą występować pojedyncze wybuchy.
Aby mieszanka palna zapalała się łatwo, muszą być spełnione dwa warunki: właściwe odparowanie benzyny oraz właściwy stosunek powietrza do benzyny (który wynosi około 16 : 1).
Wprawdzie gaźnik wytwarza właściwą mieszankę palną, ale zimne powietrze i chłodne rury ssące uruchamianego silnika powodują skraplanie się benzyny. Zassane do cylindra rozpylone paliwo osiada na zimnych ściankach, w wyniku czego mieszanka staje się coraz uboższa. Zbyt uboga mieszanka nie daje się w ogóle zapalić. Aby zapewnić właściwy stosunek paliwa do powietrza w mieszance, należy zwiększyć ilość zasysanego paliwa przez przymknięcie przepustnicy powietrza oraz zapewnić taką temperaturę, przy której paliwo może odparować. Podwyższenie temperatury silnika przed rozruchem jest wskazane nie tylko ze względu na odparowanie paliwa, lecz również w celu zmniejszenia oporów wewnętrznych silnika przez rozrzedzenie oleju.
Przy uruchamianiu zimnego silnika (lub jeżeli akumulator jest wyładowany), najlepiej posługiwać się korbą rozruchową. Ponieważ wał korbowy wskutek zbyt wczesnego zapłonu może krótkotrwale obrócić się w odwrotną stronę, należy korbę rozruchową ująć w sposób pokazany na rysunku Vll-18a; (obejmowanie korby jak na rysunku VII-18 b może doprowadzić do uszkodzenia lub złamania palca).
Przed uruchomieniem silnika należy sprawdzić, czy dźwignia zmiany biegów znajduje się w położeniu luzu oraz czy włączony jest zapłon.
Jeżeli silnik jest bardzo zimny, to należy układ chłodzenia napełnić gorącą wodą. Dysponując większą ilością gorącej wody, można otworzyć kranik spustowy wody z układu chłodzenia, nalewając równocześnie od góry dalsze ilości ciepłej wody.
W zimie przed postawieniem samochodu na dłuższy postój na dworze lub w nieogrzewanym garażu, spuszcza się olej z miski olejowej silnika do specjalnego naczynia. Przed uruchomieniem samochodu w tym naczyniu podgrzewamy olej do temperatury około 90 °C i nalewamy do miski olejowej silnika. Można olej podgrzewać bezpośrednio w misce olejowej silnika za pomocą specjalnej lampy benzynowej, zwracając baczną uwagę na bezpieczeństwo przeciwpożarowe. W lecie lub jeżeli silnik jest jeszcze ciepły, uruchamiamy go rozrusznikiem. We współczesnych samochodach stosuje się trzy różne rodzaje włączania rozrusznika. W samochodzie FOS Warszawa przycisk nożny mechanicznego włącznika rozrusznika znajduje się powyżej pedału przyspieszenia. W samochodzie P-70 przycisk elektromagnetycznego włącznika rozrusznika jest umieszczony na tablicy rozdzielczej.
W samochodzie SIMCA Aronde zastosowano jeszcze wygodniejsze włączanie rozrusznika. Aby uruchomić rozrusznik wystarczy kluczyk wyłącznika zapłonu przekręcić całkowicie w lewo. Po włączeniu rozrusznika i kilkakrotnym obróceniu wału korbowego silnik powinien zacząć pracować.
Przed uruchomieniem chłodnego silnika należy wyciągnąć gałkę urządzenia rozruchowego (tzw. ssania). Nie należy nigdy rozpoczynać jazdy z zimnym silnikiem. Silnik nagrzewać można na średnich obrotach, odpowiadających chwili zgaśnięcia lampki kontrolnej ładowania lub jeżeli samochód jest wyposażony w amperomierz — chwili wychylenia się runku „+”.
Ruszanie z miejsca z zimnym silnikiem powoduje zmywanie oleju ze ścianek cylindrów, co w poważnym stopniu przyspiesza zużycie silnika. Jazdę rozpoczynać należy dopiero wtedy, gdy temperatura wody chłodzącej osiągnie przynajmniej 50 °C.
W czasie nagrzewania silnika należy stopniowo wciskać gałkę urządzenia rozruchowego (ssania).
Jeżeli silnika nie można uruchomić, należy sprawdzić, czy paliwo dopływa do gaźnika. Przyczynę trudnego uruchamiania silnika najlepiej ustalić można przez obejrzenie wykręconej świecy zapłonowej. Jeżeli świeca jest sucha, oznacza to, że gaźnik nie wytwarza mieszanki, a więc przyczyny należy szukać w układzie zasilania. Jeżeli świeca jest wilgotna, to należy połączyć świecę z przewodem wysokiego napięcia i położyć na głowicy silnika (rys. V1I-19). Po włączeniu zapłonu i pokręceniu korbą pomiędzy elektrodami świecy powinny przeskakiwać biało-niebieskie iskry. Iskry fioletowe wskazują na uszkodzenie uzwojenia wtórnego cewki zapłonowej, a czerwono-żółte — niedomaganie kondensatora. Brak iskry wskazuje na inne niedomagania w układzie zapłonowym, jak np. pęknięcie izolatora świecy, brak styku, wyładowanie akumulatora itp.
Przy właściwej pracy gaźnika oraz silnych iskrach pomiędzy elektrodami świec zapłonowych silnik na pewno będzie można uruchomić.
W przypadku słabego sprężania w cylindrach silnika, wynikającego z nadmiernego zużycia tłoków i pierścieni, można przed rozruchem do każdego z cylindrów wlać kilkanaście kropel gęstego oleju.
