a) posługując się podnośnikiem, ustawić samochód na klockach w ten sposób, aby koła nie opierały się na ziemi a obracały się swobodnie;
b) zwolnić całkowicie dźwignią ręcznego hamulca;
c) wcisnąć pedał hamulca do głębokości 1/3 całkowitego skoku; w tym położeniu unieruchomić pedał przez wstawienie klocka pomiędzy dźwignię pedału a przegrodę czołową;
d) dokręcić nakrętki skrzydełkowe linek hamulcowych tak, aby koła obracały się z lekkim oporem;
e) po zwolnieniu pedału hamulca, sprawdzić czy w czasie obracania kół nie wyczuwa się tarcia szczęk o bęben hamulcowy.
Zanim samochód opuszczony zostanie z klocków, należy sprawdzić, czy pozostaje jeszcze pewien zapas skoku pedału po wciśnięciu go do oporu.
Intensywność hamowania poszczególnych kół sprawdzić można przez ostre zahamowanie rozpędzonego pojazdu na równej piaszczystej nawierzchni. Siad hamowania każdego z kół pozwoli na określenie stanu hamulców. W przypadku zbyt dużego zużycia okładzin szczęk hamulcowych, żadne regulacje nie polepszą sprawności hamulców. Należy wówczas wymienić okładziny szczęk. Nowe okładziny szczęk hamulcowych powinny mieć dokładnie takie same wymiary, jak oryginalne okładziny fabryczne. Nanitowanie np. dłuższych okładzin, może powodować ciągłe zakleszczanie się hamulców i grzanie bębnów hamulcowych.
Jedną z przyczyn osłabiającą sprawność hamulców jest za- tłuszczenie okładzin szczęk. Zwłaszcza przy nadmiernym smarowaniu łożysk piast, rozgrzany w czasie jazdy smar przecieka na bęben hamulcowy. W tym przypadku, należy szczęki hamulcowe zdjąć i dokładnie wymyć w rozpuszczalniku tłuszczu (np. trójchloroetylenie, tzw. Tri).
Hamulce hydrauliczne wymagają bardziej skomplikowanej obsługi.
Płyn hamulcowy, znajdujący się w zbiorniku pompy hamulcowej, należy uzupełniać, stosując płyn oryginalny zalecany przez fabrykę. Nie wolno mieszać różnych płynów hamulcowych, ponieważ może to spowodować wytworzenie się osadu, a co za tym idzie wywołać zatarcie lub zatkanie precyzyjnych części układu hamulcowego. W przypadku konieczności wymiany płynu, należy cały układ przepłukać kilkakrotnie spirytusem denaturowanym. Jako płynu hamulcowego używa się różnego rodzaju mieszanin, których głównymi składnikami są zazwyczaj: gliceryna, spirytus, olej rycynowy i inne.
Składniki płynu hamulcowego muszą być zupełnie obojętne chemicznie względem siebie i nie powinny działać niszcząco na gumę lub części metalowe.
W czasie wymiany płynu lub przy rozbieraniu przewodów hamulcowych do wnętrza przewodów, pompy lub cylinderków, przedostaje się powietrze, czyli następuje tzw. „zapowietrzenie” układu hamulcowego. Nawet nieznaczny pęcherzyk powietrza bardzo pogarsza sprawność hamulców, a czasem uniemożliwia ich działanie. Przy zapowietrzeniu hamulców pedał hamulca na całej długości skoku lub na jego części (zależnie od ilości powietrza) daje się wciskać prawie bez oporu. Aby zahamować samochód, trzeba kilkakrotnie, raz za razem, nacisnąć pedał hamulca. W przypadku przedostania się do układu większej ilości powietrza zahamowanie samochodu jest w ogóle niemożliwe.
Do odpowietrzenia układu hamulcowego konieczna jest współpraca dwóch osób. Podczas gdy jedna osoba naciska pedał hamulca, druga pracuje przy każdym z kół.
Cylinderki hamulcowe są wyposażone w specjalną śrubę do odpowietrzania (tzw. zawór odpowietrzający). Na śrubę tę należy naciągnąć kawałek rurki gumowej lub igelitowej, a wolny koniec rurki umieścić w butelce lub innym naczyniu z płynem hamulcowym.
Układ hamulcowy odpowietrzamy w następujący sposób:
a) jedna osoba naciska pedał hamulca, oznajmiając chwilę zbliżenia się pedału do położenia całkowitego wciśnięcia;
b) w tym czasie odkręcić należy śrubę odpowietrzającą, przez którą zacznie wypływać płyn hamulcowy, śrubę odpowietrzającą należy odkręcić o 1/2 do 3/4 obrotu jeszcze przed dojściem pedału hamulca do położenia całkowitego wciśnięcia;
c) nacisk na pedał należy zwalniać łagodnie, po czym powtórnie wcisnąć pedał;
d) czynność tą należy powtarzać dotąd, aż z przewodu zanurzonego w naczyniu z płynem hamulcowym przestaną wydobywać się pęcherzyki powietrza.
W ten sposób należy odpowietrzyć wszystkie koła, rozpoczynając od kół dalej położonych od pompy hamulcowej, a dla pewności czynność tę przy każdym z kół można powtórzyć. W czasie odpowietrzania w zbiorniku pompy hamulcowej powinna znajdować się wystarczająca ilość płynu (zwykle 3/4 pojemności zbiornika), tak aby wskutek braku płynu nie nastąpiło ponowne zapowietrzenie układu.
Płyn zebrany przy odpowietrzaniu do naczynia można przefiltrować przez bibułę i ponownie wlać do zbiornika.
Przy właściwej eksploatacji pompa hamulcowa prawie nie zużywa się. Pomiędzy tłoczyskiem a tłokiem pompy hamulcowej powinien być zachowany luz około 1,5 mm. Wielkość tego luzu warunkuje jałowy skok pedału hamulca. Jałowy skok pedału hamulca reguluje się od spodu podwozia. Po rozłączeniu cięgła tłoczyska z dźwignią pedału i zwolnieniu przeciwnakrętki, należy wkręcać (lub wykręcać) cięgło tłoczyska na nagwintowany koniec tłoczyska. Po ukończeniu regulacji zakręca się przeciwnakrętkę, łączy cięgło tłoczyska z dźwignią pedału, a sworzeń dźwigni zabezpiecza zawleczką.
Braku luzu pedału uniemożliwia cofanie się tłoka pompy, w wyniku czego utrudniony jest dopływ płynu hamulcowego do cylindra pompy.
Grzanie się bębnów hamulcowych podczas jazdy wskazuje na to, że szczęki hamulcowe są nieprawidłowo ustawione i trą o bęben. Należy wówczas tak uregulować ich ustawienie, aby po zwolnieniu pedału odsuwały się od bębna hamulcowego na odległość około 0,2 mm. Ustawienie szczęk hamulcowych reguluje się przez obracanie nagwintowanych pokryw cylinderka hamulcowego. Czynność tę wykonać można bez zdejmowania bębnów hamulcowych.
Obracając bębnem hamulcowym, należy wkrętakiem pokręcać pokrywę cylinderka dotąd, aż szczęka zacznie trzeć o bęben. Następnie odkręca się pokrywę cylinderka tylko tyle, aby szczęka nie tarła o bęben hamulcowy.
W innych typach samochodów ustawienie szczęk reguluje się przez obracanie mimośrodowych sworzni, na których zawieszone są szczęki hamulcowe.
W innych typach samochodów ustawienie szczęk reguluje się przez obracanie mimośrodowych sworzni, na których zawieszone są szczęki hamulcowe.
W miarę zużywania się okładzin szczęk hamulcowych, hamulec ręczny może działać coraz mniej sprawnie. W tym przypadku należy wyregulować ustawienie dźwigni pod szczęką hamulcową przez obracanie mimośrodowej śruby.
